مدیریت مالی

مدیریت مالی (Financial Management) یکی از مهمترین جنبه های کسب و کار می باشد. برای راه اندازی کسب و کار یا حتی موفقیت یک کسب و کار به سطح دانش عالی در مدیریت مالی نیاز دارید. مدیریت مالی یک فعالیت حیاتی در هر سازمان است. این فرآیند شامل برنامه ریزی، کنترل و نظارت بر منابع مالی با هدف دستیابی به اهداف سازمانی و سازماندهی می باشد. مدیریت مالی یک روش ایده آل برای کنترل فعالیت های مالی یک سازمان مانند تهیه بودجه، حسابداری، استفاده از وجوه، پرداخت، ارزیابی ریسک و سایر موارد مرتبط با پول است. اما این شکل از مدیریت دقیقا چیست و چرا اهمیت دارد؟

تعریف مدیریت مالی

مدیریت مالی شامل برنامه ریزی، سازماندهی، کنترل و نظارت بر منابع مالی با هدف دستیابی به اهداف سازمانی است. مدیریت مالی یک روش ایده آل برای کنترل فعالیت های مالی یک سازمان مانند تهیه بودجه، استفاده از وجوه، حسابداری، پرداخت، ارزیابی ریسک و سایر موارد مرتبط با پول است. همچنین شامل اصول مدیریتی بر دارایی های مالی یک سازمان می شود، از جمله اهداف کلی آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تأمین منابع مالی کافی برای سازمان؛
• تضمین دادن به سهامداران سازمان برای بازپرداخت خوب
• استفاده بهینه و کارآمد از بودجه
• ایجاد فرصت های سرمایه گذاری واقعی و ایمن برای سرمایه گذاری

مدیریت مالی از چه عناصری تشکیل شده است؟

مدیریـت مالی به طور کلی از سه بخش تشکیل شده است که عبارتند از:

• برنامه ریزی مالی: این فرآیند محاسبه میزان سرمایه مورد نیاز یک سازمان و سپس تعیین تخصیص آن می باشد. برنامه ریزی مالی شامل اهداف کلیدی خاصی است که شامل مواردی از جمله: تعیین سازمان و ساختار سرمایه؛ تعیین میزان سرمایه مورد نیاز؛ تنظیم سیاست های مالی سازمان و مقررات.
• کنترل مالی: این یکی از فعالیت های مهم در مدیریت مالی کنترل مالی می باشد. نقش اصلی آن ارزیابی این موضوع است که آیا سازمان اهداف خود را برآورده می کند یا نه. کنترل مالی به سؤالات زیر پاسخ می دهد:

1. آیا دارایی های این سازمان امن هستند؟
2. آیا دارایی های این سازمان به درستی استفاده می شود؟
3. آیا مدیریت به نفع منافع مالی سازمان و ذینفعان اصلی عمل می کند؟

• تصمیم گیری مالی: این موضوع شامل سرمایه گذاری و تامین اعتبار در رابطه با سازمان می باشد. این بخش مربوط به تصمیماتی است که باید در مورد چگونگی برخورد سازمان برای افزایش سرمایه و فروش سهام جدید یا نحوه توزیع سود گرفته شود.

مدیریت مالی توسط یک مدیر مالی

بخش مدیریت مالی هر کسب و کاری توسط یک مدیر مالی اداره می شود. این بخش دارای توابع بسیار زیادی هست که می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• محاسبه سرمایه موردنیاز: مدیر مالی باید مقدار بودجه مورد نیاز یک سازمان را محاسبه نماید. این کار به سیاست های شرکت در رابطه با هزینه ها و سود های مورد انتظار وابسته است. مقدار مورد نیاز باید به گونه ای تخمین زده شود که توانایی درآمد سازمان بیشتر شود.
• شکل گیری ساختار سرمایه: هنگامی که میزان سرمایه مورد نیاز شرکت تخمین زده می شود، ساختار سرمایه شکل می گیرد. این کار شامل تجزیه و تحلیل سهام بدهی در کوتاه مدت و بلند مدت هست. علاوه بر آن،  این موضوع به میزان سرمایه ای که در اختیار شرکت قرار دارد و به مبلغ مورد نیاز برای جذب از طریق منابع خارجی نیز بستگی دارد.
• سرمایه گذاری سرمایه: هر سازمان یا شرکت برای جمع آوری سرمایه بیشتر و به دست آوردن بازده منظم، باید سرمایه گذاری کند. بنابراین، مدیر مالی باید سرمایه های سازمان را در سرمایه گذاری های امن و سودآور سرمایه گذاری نماید.
• تخصیص سود: هنگامی که سازمان مقدار خوبی از سود خالص را بدست آورد، وظیفه مدیر مالی است که بطور موثر آن را به بخش های مورد نظر اختصاص دهد. این کار حتی می تواند شامل نگه داشتن بخشی از سود خالص برای اهداف احتمالی، نوآوری یا گسترش باشد، در حالی که بخش دیگری از سود را می توان برای پرداخت سود سهامداران مورداستفاده قرار داد.
• مدیریت موثر پول: این بخش مسئولیت مدیریت موثر پول شرکت را نیز بر عهده دارد. پول برای اهداف مختلف در شرکت مانند پرداخت حقوق و صورتحساب، نگهداری سهام، بدهی های پرداختی و خرید هرگونه مواد یا تجهیزات مورد نیاز است.
• کنترل مالی: مدیر مالی نه تنها باید برنامه ریزی، سازماندهی و تخصیص بودجه را انجام بدهد، بلکه باید در کوتاه مدت و بلند مدت وضعیت مالی شرکت را نیز کنترل و تحلیل نماید. این کار با استفاده از ابزارهای مالی از قبیل پیش بینی مالی، تجزیه و تحلیل نسبت ها، مدیریت ریسک و کنترل سود و هزینه صورت می پذیرد.

چرا مدیریت مالی مهم است؟

این شکل از مدیریت به دلایل مختلف اهمیت زیادی دارد. برخی از این دلایل و کمک های این نوع مدیریت شامل موارد زیر می باشد:

• فراهم کردن ثبات اقتصادی
• کمک به بهبود سودآوری سازمان ها
• کمک به سازمان ها در برنامه ریزی مالی
• افزایش ارزش کلی شرکت ها یا سازمان ها
• کمک به سازمان ها در برنامه ریزی و جمع آوری بودجه
• کمک به سازمان ها در تصمیم گیری های حساس مالی
• کمک به سازمان ها را در استفاده و تخصیص بودجه دریافتی یا بودجه به دست آمده

مهم ترین اهداف مدیریت مالی

با توجه به اهمیت تأمین، تخصیص و کنترل منابع مالی، اهداف مدیریت مالی را می تواناز جمله موارد زیر در نظر گرفت:

• اطمینان و نظارت کافی در استفاده بهینه از منابع مالی
• اطمینان کافی از تخصیص منابع مالی به صورت منظم و صحیح
• اطمینان از سرمایه گذاری ایمن که با توجه به نرخ بازگشت سرمایه حاصل می گردد.
• اطمینان از کسب سود کافی که با توجه به قیمت سهام، درآمد شرکت و انتظارات سهامداران تعیین می شود.
• برنامه ریزی دقیق در خصوص ترکیب ساختار سرمایه که به تعادل نسبی بین بدهی ها و سرمایه های موجود می انجامد.