توسعه کسب و کار
توسعه کسب و کار به معنای فرایندی است که در آن یک شرکت تلاش می‌کند تا به طور مداوم و پیوسته فعالیت‌ها و عملکرد خود را بهبود بخشیده و گسترش دهد. این فرایند شامل استراتژی‌ها، فرصت‌های جدید، همکاری‌ها، روابط با مشتریان و سایر عواملی است که به شرکت کمک می‌کنند تا رشد کند و در بازار رقابتی بهترین عملکرد را داشته باشد.
از آنجا که هر شرکت در ابتدا کوچک و ناشناخته است، توسعه کسب و کار برای آنها بسیار حیاتی است. این فرایند شامل تحلیل بازار، شناسایی فرصت‌های جدید، توسعه محصولات و خدمات، ایجاد روابط با مشتریان و همکاری با سایر شرکت‌ها می‌شود. به عنوان مثال، شرکت گوگل که در یک گاراژ شروع شد، با تلاش‌های توسعه کسب و کار خود به یکی از شرکت‌های بزرگ و موفق دنیا تبدیل شده است.
توسعه کسب و کار (Business Development) فرآیندی پویا است و همیشه در حال تغییر و بهبود است. شرکت‌ها برای دستیابی به اهداف خود، نیازمند توسعه استراتژی‌ها، ایجاد نوآوری، بهبود عملکرد و ارتقای منابع انسانی و مالی خود هستند. توسعه کسب و کار به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا در محیط رقابتی پویا و تغییرات بازار عملکرد خوبی داشته باشند و به رشد و پیشرفت مستمر دست یابند.
توسعه کسب و کار چیست؟
هر شرکت بزرگ یا کوچکی باید برنامه‌ها و اهدافی برای آینده خود داشته باشد؛ در غیر این صورت، امکان رشد و توسعه شرکت وجود ندارد. سازمان‌ها همیشه به دنبال راه‌هایی هستند تا بتوانند بازار خود را گسترش دهند.
این نوع رشد باعث می‌شود تا مشتریان بیشتری جذب شوند، فروش افزایش یابد و در نتیجه سود بیشتری به دست آید؛ بنابراین، در صورتی که برنامه‌ای برای رشد فعالیت خود نداشته باشید، دستیابی به این اهداف سخت‌تر و طولانی‌تر خواهد بود.
فرآیند رشد یک کسب و کار معمولاً وقت‌گیر است و نیازمند برنامه‌ریزی است. با خلاصه‌سازی مواردی که گفته شد، متوجه می‌شویم که توسعه کسب و کار هر فعالیت و ایده‌ای است که منجر به جذب مشتریان بیشتر، بهبود کسب و کار و افزایش سودآوری در بلندمدت می‌شود.
نکته مهم در این تعریف استفاده از عبارت “بلندمدت” است. به عبارت دیگر، برنامه رشد تجارت، مرحله‌ی بعدی جهت گسترش فعالیت شما را نشان می‌دهد. این برنامه زمانی اجرا می‌شود که به اهداف اصلی و اولیه کسب و کار خود دست یافته‌اید و زمان گسترش فعالیت خود رسیده است.
یکی از بهترین روش‌ها برای توسعه کسب و کار، استفاده از تبلیغات ویدیویی همسان است. این روش ترکیبی از بهترین فرمت محتوا (ویدیو) و یکی از تبلیغات با بازده بالا (همسان) است. با استفاده از تبلیغات ویدیویی همسان، شما قادر خواهید بود نام و برند خود را در ذهن مخاطبان خود جا بیندازید و همچنین نرخ تبدیل بالاتری را تجربه کنید. این نوع تبلیغات به شما کمک می‌کند نه تنها محصول خود را معرفی کنید، بلکه مخاطب را برای پذیرفتن پیشنهاد شما قبل از ورود به صفحه مقصد آماده کنید.
مراحل پیاده سازی توسعه کسب و کار
برای رشد تجارت، معمولاً مراحل زیر را طی می‌کنند. شرکت‌های بزرگ و متوسط عموماً حداقل یک تیم توسعه کسب و کار دارند که این مراحل را بر عهده دارند. در شرکت‌های کوچک و نوپا، این فرآیند معمولاً توسط مدیرعامل یا با همکاری واحدهای مختلف انجام می‌شود. همچنین برخی کسب و کارها از شرکت‌های مشاوره‌ای که در این زمینه فعالیت می‌کنند، بهره می‌گیرند. در هرکدام از این موارد، برای رشد تجارت باید مراحلی را طی کرد که در ادامه با آنها آشنا می‌شویم:
۱. انجام تحقیقات بازار در ابعاد وسیع
برای دستیابی به موفقیت، هر شرکت نیازمند داشتن اطلاعات جامعی درباره مشتریان، رقبا و بازاری است که در آن فعالیت می‌کند. برای توسعه موفقیت‌آمیز کسب‌وکار خود، به یک درک صحیح و دقیق از بازار خود نیاز دارید.
بنابراین، انجام تحقیقات بازار یا مطالعات بازار، قدم اول و بنیادی در مسیر رشد تجارت است. برای شروع، می‌توانید به تحقیقات بازار با مشتریان و جمهور هدف خود بپردازید. از طریق نظرسنجی‌ها، آزمایش‌های A/B و مطالعه رفتار مشتریان، به علاقه‌ها، نیازها و تمایلات آنها پی ببرید و سپس رقبا و روند رشد آنها را بررسی کنید. در نهایت، بازارهایی را شناسایی کنید که با ورود به آنها، فرصت بیشتری برای موفقیت خواهید داشت.
قبل از اجرای هرگونه تغییر، باید نقاط قوت و ضعف، تهدیدات و فرصت‌ها را شناسایی کنید. تحلیل SWOT یک روش عالی برای ارزیابی وضعیت فعلی کسب‌وکار شما در بازار است. برای درک بهتر این ماتریس، پیشنهاد می‌کنیم مقاله “ماتریس SWOT چیست و چه کاربردی دارد؟” را مطالعه کنید.
Google Trends یک ابزار مناسب برای شناسایی روندهاست. با استفاده از این ابزار، می‌توانید محبوبیت موضوعات مختلف را بررسی کنید. این ابزار به شما کمک می‌کند بفهمید که مردم در این روزها به چه موضوعاتی بیشتر جستجو می‌کنند.
۲. افزایش آگاهی از برند و میزان دیده‌شدن
هنگامی که شما در حال گسترش تجارت خود هستید، وارد بازاری می‌شوید که مشتریان بالقوه آن با وجود شما آگاهی ندارند. قدم بعدی در توسعه کسب و کار شما، معرفی برندتان به این دسته از مشتریان است. برای این منظور، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
ایجاد یک وبسایت
با ساخت یک وبسایت، می‌توانید اطلاعات مرتبط با کسب و کارتان را به مشتریان پتانسیلی ارائه دهید. وبسایت باید طراحی شده و محتوای جذابی داشته باشد تا بتواند مخاطبان را جلب کند و آنها را به خریداری از شما ترغیب کند.
سرمایه‌گذاری در تبلیغات آنلاین
با سرمایه‌گذاری در تبلیغات اینترنتی، می‌توانید برندتان را به مخاطبان هدف خود معرفی کنید. از طریق تبلیغات گوگل، تبلیغات شبکه‌های اجتماعی و سایر رسانه‌های آنلاین، می‌توانید برندتان را به نمایش بگذارید و مشتریان جدید را جذب کنید.
ایجاد حضور در شبکه‌های اجتماعی
با ایجاد اکانت‌های فعال در شبکه‌های اجتماعی، می‌توانید با مشتریان پتانسیلی در ارتباط باشید و برندتان را به اشتراک بگذارید. این شبکه‌ها به شما امکان می‌دهند تا بازخوردها و پیام‌های مشتریان را پاسخ دهید و رابطه‌ای مستدام با آنها برقرار کنید.
همکاری با فعالان حوزه‌ی کاری جدید
با همکاری با فعالان و افرادی که در حوزه‌ی کاری جدید شما فعالیت می‌کنند، می‌توانید به بازار جدیدی وارد شوید و برندتان را معرفی کنید. این همکاری‌ها می‌تواند شامل تبلیغات مشترک، رویدادها و همایش‌های مشترک، یا هر نوع همکاری دیگری باشد.
تولید محتوا
با تولید محتوای منظم و جذاب درباره‌ی حوزه‌ی کاریتان، می‌توانید ارزش افزوده‌ای را به مشتریان پتانسیلی ارائه دهید و آنها را به سمت برندتان جذب کنید. می‌توانید از وبلاگ، ویدئوهوقتی شما در حال گسترش تجارت خود هستید، وارد یک بازار می‌شوید که مشتریان پتانسیلی آن از وجود شما آگاهی ندارند.
۳. ارتقا جایگاه برند در بازار
برای رسیدن به اهداف خود، نیاز دارید تا فراتر از معرفی به مخاطبان و مشتریان، به عنوان رهبر فکری در بازار جدید خود مطرح شوید. در هنگام ورود به یک بازار جدید، اهمیت افزایش اعتبار و تسلط در این بازار را در نظر داشته باشید.
برای این منظور، ابتدا باید تخصص خود را در زمینه فعالیت جدید نشان دهید. این را می‌توانید با تولید محتوای مناسب و تأثیرگذار انجام دهید تا مخاطبان ببینند که شما در این بازار تسلط دارید. مشتریان بالقوه باید شما را به عنوان منبعی آگاه و قابل اعتماد بشناسند تا به تجارت شما اعتماد کنند.
۴. حوزهٔ کاری جدیدتان را اطلاع‌رسانی کنید
برای توسعه کسب و کار خود، باید مخاطبان هدف را آگاه کرده و آنها را به مشتریان راغب (لید) تبدیل کنید. یکی از راه‌های موثر در این زمینه، برقراری ارتباط با مخاطبان هدف و معرفی خدمات یا محصولاتتان به آنها است.
برای برقراری ارتباط با مخاطبان هدف، می‌توانید از روش‌های مختلفی مانند تماس تلفنی، پیامک، ایمیل یا پیام‌رسان‌ها استفاده کنید. همچنین، استفاده از بیانیه‌های مطبوعاتی نیز می‌تواند مفید باشد؛ اما تماس مستقیم با کاربران تأثیر بیشتری در جذب آنها دارد. در این تماس‌ها، باید خدمات یا محصولاتتان را به آنها معرفی کرده و مزایا و ارزش افزوده‌ای که ارائه می‌دهید را به آنها توضیح دهید. هدف از این ارتباط، ایجاد اعتماد و ترغیب مخاطبان به استفاده از خدمات یا محصولاتتان است.
۵. مشخص‌کردن مشتریان راغب واجد شرایط
مشتری راغب به فردی گفته می‌شود که بالای قیف است و هنوز مشخص نیست که آیا واجد شرایط است یا خیر. به‌عنوان مثال، ممکن است ایبوک شما را دانلود کرده باشد یا با پرکردن فرم نشان داده است که به شما علاقه دارد.
بنابراین، بعد از برقراری ارتباط با مشتریان راغب، باید کیفیت آنها را نیز ارزیابی کنید. باید تصمیم بگیرید که آیا ارزش دارد وقت و سرمایهٔ خود را برای آنها صرف کنید یا بهتر است آنها را کنار بگذارید.
برای انجام ارزیابی، سعی کنید با مشتریان راغب گفت‌وگو کنید و میزان تناسب آنها با کسب‌وکارتان را بسنجید. این مرحله از توسعه کسب و کار تأثیر زیادی در موفقیت و پیشروی در مسیر رشد تجارتتان دارد. در این گفتگو، باید سوالاتی مطرح کنید که به شما کمک کنند بفهمید آیا نیازها و اهداف مشتریان با خدمات یا محصولاتتان همخوانی دارد و آیا توانایی ارائهٔ آنها را دارید. با انجام این ارزیابی، می‌توانید تصمیمات درستی بگیرید و منابع خود را به مشتریانی اختصاص دهید که بیشترین ارزش را برای کسب‌وکارتان ایجاد می‌کنند.
۶. ارائهٔ خدمات پس از فروش به مشتری
فرایند رشد کسب‌وکار، با فروش محصول متوقف نمی‌شود. همچنین، باید به‌دنبال جذب مشتریان جدید و نگه‌داشتن مشتریان فعلی باشید. وقتی مشتریان فعلی از خدمات شما راضی باشند، آنها برند شما را به دیگران نیز توصیه می‌کنند و این امر باعث افزایش اعتبار و شناخت برندتان در بین مردم می‌شود. این روند، رشد تجارت شما راحت‌تر و سریع‌تر می‌کند.
اگر در مسیر گسترش تجارتتان با مشتریان ناراضی برخورد کردید، حتماً سعی کنید رضایت آنها را جلب کنید تا اعتبار برندتان حفظ شود. این می‌تواند شامل ارائه خدمات و پشتیبانی بهتر، حل مشکلات مشتریان با سرعت و دقت بیشتر، ارائهٔ تخفیف‌ها و پیشنهادهای ویژه برای مشتریان و ایجاد ارتباط و ارتقاء روابط با آنها باشد. با این روش‌ها، می‌توانید از نگرانی درباره افت اعتبار برندتان جلوگیری کنید و به ادامهٔ رشد و پیشروی در کسب‌وکارتان بپردازید.
۷. نمایش مشتریان راضی
مرحلهٔ نهایی برای رشد تجارت شما این است که مشتریان راضی را به سفیران برندتان تبدیل کنید. برای این منظور، باید محتوایی را ایجاد کنید که مشتریان را متقاعد کند تا دربارهٔ شما بازاریابی کنند.
می‌توانید تجارب مشتریان را در بخش نظرات مشتریان قرار داده و آنها را به عنوان یک مطالعهٔ موردی مفید برای جذب مشتریان جدید استفاده کنید. با انجام این کار، اعتبار شما در نظر مشتریان جدید افزایش می‌یابد و فرصت بیشتری برای تبدیل شدن آنها به مشتریان دارید.
شناخت مراحل رشد کسب‌وکار، فقط یک شروع است و پس از آن، باید استراتژی‌های مناسبی برای گسترش فعالیت‌هایتان انتخاب کنید. در بخش بعد، بیایید چند استراتژی مؤثر را بررسی کنیم.
بهترین استراتژی‌های توسعه کسب و کار
استراتژی‌ها برای توسعه کسب و کار به شما کمک می‌کنند تا طرح و برنامه رشد کسب‌وکار خود را تهیه کنید. هر شرکت باید با توجه به حوزه‌ی فعالیت و مشتریان خود، استراتژی‌های مناسب را شناسایی کند. به همین دلیل، نمی‌توان برای هر شرکت استراتژی‌های یکسانی را اجرا کرد.
در این بخش، تعدادی از بهترین استراتژی‌های رشد و گسترش کسب‌وکار را به شما معرفی می‌کنیم که می‌توانید از آنها در طرح رشد تجارت خود استفاده کنید.
۱. شبکه‌سازی
بیشتر افراد بر اساس روابطی که دارند، خریدهای خود را انجام می‌دهند. به عنوان مثال، بسیاری از افراد قبل از خرید یک گوشی موبایل با دوستان یا آشنایان خود مشورت می‌کنند. توصیه این افراد تأثیر زیادی در خرید مشتریان دارد. شبکه‌سازی باعث می‌شود این افراد شما را به دیگران معرفی کنند. ایجاد روابط حرفه‌ای در حال حاضر از قبل آسان‌تر شده است و این روابط بیشتر از طریق شبکه‌های اجتماعی شکل می‌گیرند.
به عنوان مثال، بسیاری از شرکت‌ها با افراد معروف و تأثیرگذار در حوزه‌ی کاری خود ارتباط برقرار می‌کنند تا بیشترین تعداد مشتری را جذب کنند.
۲. بازاریابی ارجاعی
یک روش ساده برای جذب مشتری و رشد کسب‌وکار شما استفاده از افراد مختلف برای تبلیغ و ترویج برند شما است. این کار با ارائه پاداش به افراد دعوت کننده و دعوت شده به راحتی قابل انجام است.
به عنوان مثال، می‌توانید برای هر فرد یک کد معرفی در نظر بگیرید و به ازای هر فرد ثبت نام شده با این کد، یک هدیه به کاربر اهدا کنید. این استراتژی یکی از بهترین راه‌ها برای فعالیت در بازار جدید است و مشتریان بالقوه را ترغیب می‌کند تا خدمات شما را امتحان کنند.
بانک‌های سامان و خاورمیانه برای جذب مشتری بیشتر، از این روش هنگام معرفی بانکینو و بلوبانک استفاده کردند. فقط فراموش نکنید که برای هر دو طرف ماجرا (دعوت‌کننده و دعوت‌شده) هدیه در نظر بگیرید تا پیشنهاد دعوت‌کننده برای دیگران جذاب به نظر برسد.
۳. حمایت مالی و تبلیغات
با حمایت مالی از رویدادها و تبلیغات مستقیم، می‌توانید برندتان را به طیف وسیعی از مشتریان معرفی کنید. البته، در حال حاضر، مشتریان با دقت بیشتری خرید می‌کنند و تأثیر این استراتژی کمتر از گذشته می‌شود. بهتر است این روش را با تکنیک‌های دیگری مانند برگزاری رویدادهای آموزشی و کمپین‌های تبلیغاتی هدفمند ترکیب کنید، زیرا این ترکیب بازدهی آن را به شدت افزایش می‌دهد.
در شرایط فعلی، تبلیغات سنتی در ابعاد کوچک بازدهی موردنظر را ندارند؛ بنابراین بهتر است به سمت تبلیغات آنلاین بروید. در تبلیغات آنلاین، امکان مدیریت بودجه تبلیغات وجود دارد و بر اساس میزان هزینه‌ای که می‌کنید، تبلیغ شما به تعداد بیشتری از افراد نمایش داده می‌شود.
۴- برقراری ارتباط مستقیم با مخاطبان
تعداد زیادی شرکت از روش‌های مستقیم مانند تماس تلفنی، پیامک و ایمیل برای جذب مشتریان بالقوه به مدت چندین دهه استفاده می‌کنند. در این روش، باید با استفاده از یک پیام جذاب، مشتریان بالقوه را هدف قرار داده و منتظر بمانید تا پیشنهاد شما بر روی مخاطبان تأثیر بگذارد.
دو نکته مهمی که باید در نظر داشته باشید عبارتند از:
زمانبندی مناسب: پیام شما باید در زمانی به دست مخاطبان برسد که احتمالاً تأثیرگذاری بیشتری داشته باشد. این به معنای ارسال پیام در زمانی است که مخاطبان احتمالاً به آن توجه بیشتری می‌کنند.
پیشنهاد جذاب: پیام شما باید شامل یک پیشنهاد جذاب برای مشتریان باشد. به عنوان مثال، می‌توانید یک کد تخفیف ویژه یا پیشنهاد هدیه را در پیام خود به همراه ارائه کنید. این کار می‌تواند مشتریان را ترغیب کند تا به شما روی آورند و از خدمات یا محصولات شما استفاده کنند.
با رعایت این دو نکته، می‌توانید از روش‌های مستقیم برای جذب مشتریان بالقوه بهره ببرید و با ارسال پیام‌های مناسب، به فروش و رشد کسب‌وکار خود کمک کنید.
۵- بازاریابی محتوایی
یکی از استراتژی‌های بسیار مؤثر برای رشد تجارت، استفاده بلندمدت از بازاریابی محتوا است. محتوایی که شما در وبسایت یا شبکه‌های اجتماعی تولید می‌کنید، قابلیت جذب مشتریان را برای ماه‌ها و سال‌ها دارد. باید به اندازه‌ی ممکن تمام سؤالاتی که مشتریان در ذهن خود دارند، را از طریق محتوا پاسخ دهید.
تولید محتوا باعث می‌شود مخاطبان هدف که از طریق موتورهای جستجو به دنبال محصولات مشابه هستند، وارد وبسایت شما شده و با کسب‌وکارتان آشنا شوند.
همچنین، شبکه‌های اجتماعی تأثیر قابل توجهی در تصمیم‌گیری خرید مردم دارند. باید با تولید محتوای هدفمند در این شبکه‌ها، مشتریان را با برند و محصولات شما آشنا کنید.
اصلی‌ترین تفاوت این استراتژی با سایر روش‌ها، طولانی‌مدت بودن تأثیر محتوا است. محتوا به‌طور مداوم و بدون محدودیت زمانی در حال جذب مشتریان است. در بین انواع محتوا، محتوای ویدیویی نقش مهمی در تصمیم‌گیری خرید مشتریان دارد.
به عنوان مثال، تولید ویدیوهای آموزشی در حوزه‌ی کاری خود، اعتماد مشتریان را جلب کرده و اعتبار برند شما را در بازار تقویت می‌کند. برای آشنایی بیشتر با انواع ویدئوها و کاربردهای آنها، مقاله “ویدئو مارکتینگ چیست؛ اهمیت و مزایای بازاریابی ویدیویی” را مطالعه کنید.
۶- استراتژی‌های ترکیبی
ترکیب استراتژی‌های مختلف در روند رشد تجارتتان می‌تواند به پوشش دادن ضعف‌های هر استراتژی کمک کند. به عنوان مثال، ضعف استراتژی محتوایی در زمان طولانی برای دستیابی به نتیجه مشخص است. در ابتدای اجرای استراتژی محتوایی، بازدید کمی دارید و تعداد مشتریان جذب شده از این طریق نیز محدود است.
اما اگر بازاریابی محتوایی را با تبلیغات ترکیب کنید، از ابتدا محتوای شما توسط افراد زیادی مشاهده می‌شود و این مطمئن است که تعداد مشتریانتان نیز افزایش خواهد یافت.
نکته مهم این است که انجام همزمان چندین استراتژی ممکن است به نتایج مطلوب نرسد. برای به دست آوردن نتیجه مطلوب از یک استراتژی، باید آن را به طور کامل و دقیق اجرا کنید. زمانی که چند استراتژی را به صورت همزمان شروع می‌کنید، احتمال وجود دارد که هیچکدام از آنها را به طور کامل اجرا نکنید. به یاد داشته باشید که اجرای کامل یک استراتژی ساده، از اجرای ناقص استراتژی‌های پیچیده مؤثرتر است.
اجرا و نظارت بر این استراتژی‌ها معمولاً مسئولیت توسعه کسب و کار را بر عهده دارد. برخی شرکت‌های بزرگ یک تیم توسعه کسب و کار را تشکیل می‌دهند که شامل چندین کارشناس و یک مدیر برای رشد تجارت می‌شود. در بخش بعدی به شما توضیح خواهم داد که کارشناسان توسعه کسب و کار چه وظایفی دارند.
وظایف کارشناس توسعه کسب و کار
هنگامی که یک کسب و کار فعالیت خود را آغاز می‌کند، به طور معمول مدیران ارشد یا مدیران شرکت مسئولیت رشد آن را بر عهده دارند و برنامه‌هایی برای گسترش بیزینس تعیین می‌کنند.
با گذر زمان و رشد شرکت، شرکت‌ها معمولاً به شرکت‌ها و مراکز رشد کسب و کار مراجعه می‌کنند. با افزایش اندازه شرکت، نیاز به یک تخصص‌مند برای تهیه برنامه و مدیریت امور رشد تجارت بیشتر احساس می‌شود. به همین دلیل، شرکت‌های کوچک و متوسط یک کارشناس را استخدام می‌کنند تا به این وظایف بپردازد. وظایف اصلی این کارشناس عبارتند از:
- بررسی وضعیت فعلی کسب و کار از طریق تحلیل SWOT (نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها).
- بررسی وضعـیت کلی بازار و صنعت و پیش‌بینی رشد در بازار.
- بررسـی تحولات رقبا.
- شناسایی فرصت‌های جدید و ناشناخته در بازار.
- نظارت بر درآمدهای شرکت و شناسایی فرصت‌های موجود برای افزایش سودآوری.
- ارزیابی و بهبود استراتژی‌های فروش، بازاریابی و برندسازی.
- شناسایی راه‌های توسعه کسب و کار بر اساس رفتار مصرف‌کننده.
- برقراری ارتباط با تیم فروش، بازاریابی و مدیریت برای هماهنگی استراتژی‌ها به منظور افزایش درآمد.
- ارزیابی و مشاور کسب و کار درباره سرمایه‌گذاری‌ها، ادغام‌ها و تملک کسب و کارهای جدید شرکت.
- یافتن شرکای تجاری مؤثر در رشد تجارت.
- بررسی هزینه‌های شرکت و پیدا کردن راه‌های صرفه‌جویی در هزینه‌ها.
کارشناس توسعه کسب و کار با تمام بخش‌های سازمان در ارتباط است تا بتواند به بهترین شکل ممکن نقشه رشد تجارت را طراحی و اجرا کند.
افرادی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، توانایی و مهارت زیادی در تحلیل داده‌ها دارند. همچنین، توانایی برقراری ارتباط و مذاکره نیز ویژگیهای مهمی هستند که کارشناسان این حوزه باید در آنها مسلط باشند.
دیدگاهتان را بنویسید